Say xe là hiện tượng phổ biến khi đi lại bằng các phương tiện như ô tô, tàu hoặc máy bay. Say xe thường biểu hiện ở việc chóng mặt, khó chịu, buồn nôn, nôn khi đang di chuyển trên các phương tiện như xe ô tô, tàu lửa, máy bay, thuyền, tàu lượn siêu tốc khiến não nhận được thông tin sai lệch từ mắt, tai trong, dây thần kinh… .
Chứng say tàu xe khiến cho việc đi lại trở nên khó khăn hơn bao giờ hết, để giảm hiện tượng say xe thì phương pháp hiệu quả nhất vẫn là dùng thuốc chống say xe. Tuy nhiên ở một số người, khi uống thuốc say xe thường bị mệt mỏi, buồn ngủ, đôi khi có một số người vẫn không hết cảm giác say xe ngay cả khi uống thuốc.
Để chống say xe không cần uống thuốc bạn có thể tham khảo một số cách đưới đây:
1. Chuẩn bị trước khi đi
- Ăn nhẹ trước khi đi: Ăn quá no hoặc để bụng đói đều có thể làm tăng cảm giác say xe. Ăn nhẹ một bữa trước khi đi sẽ giúp duy trì ổn định lượng đường trong máu.
- Tránh thức ăn và đồ uống kích thích: Tránh cà phê, rượu, thức ăn béo và cay trước khi lên xe vì chúng có thể làm tăng triệu chứng say xe.
2. Trong khi đi xe
Chọn chỗ ngồi:
Cuối xe được cho là vị trí tối kỵ cho những người say xe bởi vì trong quá trình di chuyển dễ bị xóc nhất gây ra buồn nôn, đặc biệt ở những ghế ngồi trên phần bánh xe. Vì vậy, cần lựa chọn chỗ ngồi thông thoáng như: các ghế đầu xe gần tài xế hoặc ghế ở giữa thì tình trạng này sẽ giảm bớt tình trạng say xe.
Trường hợp ngồi tàu thuyền thì nên chọn ngồi gần cửa sổ nhất để nhìn thấy cảnh vật xung quanh. Ngồi kế cửa sổ sẽ hướng sự chú ý ra bên ngoài, tạm quên đi tình trạng say xe, giúp giảm cảm giác mệt mỏi, buồn nôn do sóng gây ra. Tìm một chỗ ngồi ở giữa tàu, càng thấp càng tốt để giảm cảm giác chao đảo.
Còn ở trên máy bay, tùy thuộc vào vị trí ghế ngồi mà chuyến đi sẽ đỡ nhàm chán, mệt mỏi hơn. Những chỗ ngồi an toàn, ổn định bao gồm: ở giữa hai cánh của máy bay hoặc gần phía trước máy bay thường. Để hạn chế tiếng ồn, rung lắc trong khi di chuyển, tránh ngồi ở phía sau máy bay.
Tập trung nhìn xa (nhìn thẳng về phía trước): Nhìn xa về phía trước, không đọc sách hoặc nhìn vào điện thoại, điều này sẽ giúp hệ thần kinh cân bằng tốt hơn.
Đeo khẩu trang: Đeo khẩu trang trong suốt cả chặng đường sẽ làm giảm thiểu các mùi khó chịu ở xung quanh, hạn chế tình trạng buồn nôn đáng kể. Không những vậy chúng còn có chức năng ngăn lại các loại khí thải độc hại làm ảnh hưởng đến các tế bào thần kinh dễ gây say xe.
Nghe nhạc hoặc thư giãn: Nghe nhạc nhẹ nhàng hoặc tham gia vào các hoạt động thư giãn như thiền hoặc yoga nhẹ nhàng cũng có thể giúp giảm căng thẳng và say xe.
Hít thở sâu: Tập trung vào hơi thở, hít thở sâu và chậm rãi có thể giúp giảm triệu chứng.
Tránh ngồi gần người bị say xe: Tránh ngồi gần những người đang say tàu xe, nghe nói về bệnh say xe hoặc nhìn thấy người khác nôn. Vì đây là những thông tin làm cho não định hướng sai rằng bạn đang say, từ đó đưa đến những triệu chứng liên quan đi kèm.
Giữ thông thoáng không khí: Mở cửa sổ hoặc dùng điều hòa để giữ không khí trong lành. Tránh mùi khó chịu có thể gây buồn nôn.
3. Sử dụng các phương pháp tự nhiên để chống say xe
Gừng: Uống trà gừng hoặc ăn một lát gừng tươi trước khi đi có thể giúp giảm triệu chứng say xe.
Gừng luôn được xem như một phương thuốc thảo dược truyền thống để chữa các bệnh về đường tiêu hóa. Gừng là một phương pháp điều trị buồn nôn, ói mửa hiệu quả, an toàn trong cả thời kỳ mang thai, do các tác nhân bên ngoài khác, giúp ổn định dạ dày. Các hợp chất có trong gừng giúp cho hệ tiêu hóa hoạt động tốt hơn bằng cách thúc đẩy quá trình làm rỗng dạ dày, giảm cảm giác buồn nôn.
Bạc hà: Kẹo bạc hà hoặc trà bạc hà cũng có thể giúp giảm buồn nôn.
Với cam, vỏ quýt, chanh tươi:
Mùi hương của vỏ cam, chanh có tác dụng khử mùi mạnh mẽ. Nghiên cứu cho rằng nguyên nhân chính gây ra tình trạng say bắt nguồn từ xung đột trong nhận thức giác quan. Ví dụ, nếu xe đang chạy nhưng bạn đang đọc sách, nghĩa là tai sẽ nghe thấy chuyển động bên ngoài trong khi đó mắt lại nhận thức rằng ta đang ở một chỗ do quyển sách nằm yên thì sự xung đột giữa các giác quan này sẽ gây cảm giác khó chịu. Mùi chanh giúp làm phân tán sự mâu thuẫn trong các thông tin đưa về não giúp hạn chế tình trạng say xe. Vì vậy, hương thơm của vỏ cam hoặc chanh tươi giúp giảm cảm giác buồn nôn.
Bánh mì:
Ăn bánh mì nướng là một cách chữa trị dân gian thường được dùng để ức chế các cơn buồn nôn, giảm thiểu ói mửa. So với ngũ cốc nguyên hạt giàu chất xơ thì bánh mì nướng sẽ giúp giảm tình trạng buồn nôn tốt hơn. Bánh mì nướng dễ tiêu hơn so với bánh mì thông thường. Các loại thực phẩm giàu tinh bột như: bánh mì giúp hấp thụ lượng axit dư thừa, giải quyết tình trạng khó chịu ở dạ dày.
Dầu gió: Dầu gió có chiết xuất chính từ tinh dầu bạc hà cũng hữu hiệu để chữa buồn nôn. Chúng giúp cho dạ dày không co thắt quá mức dẫn đến tình trạng khó tiêu, ợ hơi, chướng bụng, giúp cải thiện các triệu chứng say xe, làm cho tình trạng sức khỏe nhanh chóng ổn định hơn.
P/s: Cá nhân mình cũng là người bị say nặng, nhưng mình đã áp dụng cách ăn bánh mỳ và đeo tai nghe, nghe nhạc ở mức âm lượng khá to thì thấy hiệu quả, tình trạng say xe giảm rõ rệt, các bạn có thể thử cách này nhé!
Trên đây là một số cách chống say bằng phương pháp tự nhiên không cần dùng thuốc mà bạn có thể áp dụng. Việc đi tàu xe nhiều hơn sẽ giúp cơ thể dần thích nghi với tàu xe. Thường xuyên dùng các phương tiện di chuyển sẽ tạo thành thói quen giúp làm giảm các triệu chứng như: choáng váng, đau đầu, buồn nôn khi đi xe.
